Sơ cứu người bị điện giật
Điện giật là một trong những tai nạn có thể xảy ra ở bất kỳ đâu – từ trong chính căn nhà của bạn cho đến nơi làm việc, trường học hay ngoài đường. Với sự phổ biến của các thiết bị điện hiện đại, rủi ro về điện giật ngày càng cao hơn nếu không có kiến thức và kỹ năng phòng tránh, xử lý đúng cách. Đáng tiếc là nhiều người vẫn chưa ý thức được mức độ nghiêm trọng của tai nạn này, dẫn đến hậu quả đáng tiếc về sức khỏe, thậm chí là tính mạng.
Đó chính là lý do vì sao việc nắm vững kiến thức sơ cứu người điện giật là điều bắt buộc – không chỉ dành cho nhân viên y tế mà với bất kỳ ai trong cộng đồng. Dù bạn là người nội trợ, công nhân, nhân viên văn phòng hay học sinh, thì việc biết cách phản ứng nhanh và chính xác trong những phút đầu tiên có thể là yếu tố sống còn. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ các bước sơ cứu an toàn, những điều cần tránh và cách phòng ngừa điện giật hiệu quả nhất trong đời sống hàng ngày.
Nguyên nhân gây ra điện giật
Điện giật xảy ra khi dòng điện đi qua cơ thể con người, gây tổn thương các mô, thần kinh hoặc tim mạch. Nguyên nhân phổ biến có thể đến từ sự rò rỉ điện do dây dẫn bị hư hỏng, sử dụng thiết bị điện trong môi trường ẩm ướt hoặc vô tình tiếp xúc với nguồn điện cao thế.
Việc thiếu kiến thức sử dụng điện an toàn trong gia đình hoặc tại nơi làm việc cũng góp phần làm tăng nguy cơ gặp tai nạn điện. Ví dụ, cắm thiết bị quá tải vào ổ điện, để dây điện bị rối và không có lớp bảo vệ, hoặc sử dụng phích cắm bị nứt vỡ mà không thay thế kịp thời – tất cả đều là các yếu tố dễ dẫn đến sự cố.
Tác động đến cơ thể người
Hậu quả của điện giật phụ thuộc vào cường độ và thời gian tiếp xúc. Những dòng điện mạnh có thể khiến nạn nhân ngất xỉu ngay lập tức, tim ngừng đập hoặc bị bỏng nặng. Dòng điện yếu hơn nhưng kéo dài cũng có thể ảnh hưởng đến cơ tim, gây rối loạn nhịp tim, tê liệt hoặc các chấn thương nội tạng khó phát hiện ngay lập tức.
Vì sao sơ cứu kịp thời là then chốt
Trong nhiều trường hợp, nếu nạn nhân được sơ cứu trong vòng 3–5 phút đầu, khả năng phục hồi sẽ rất cao. Ngược lại, nếu để quá lâu, não bộ sẽ thiếu oxy, dẫn đến tổn thương vĩnh viễn hoặc thậm chí tử vong. Sơ cứu không chỉ là giải pháp trước mắt mà còn là “cầu nối sống còn” chờ đến khi có sự can thiệp chuyên sâu từ y tế.
Gạt nguồn điện an toàn trước khi sơ cứuƯu tiên đảm bảo an toàn cho người cứu
Trước tiên, cần tuyệt đối không chạm vào người bị điện giật nếu bạn chưa kiểm tra nguồn điện đã được cách ly hay chưa. Hãy dùng gậy gỗ, cây nhựa hoặc vải khô để gạt dây điện, ngắt cầu dao nếu cần thiết. Mục tiêu là đảm bảo người cứu không trở thành nạn nhân tiếp theo.
Đánh giá tình trạng nạn nhân
Sau khi đã cách ly nạn nhân khỏi nguồn điện, nhanh chóng kiểm tra ý thức và phản xạ của người bị nạn. Nếu họ không có phản ứng, không thở hoặc tim ngừng đập, hãy gọi ngay cấp cứu và tiến hành ép tim - thổi ngạt (CPR). Nếu còn tỉnh, giữ cho họ nằm yên, thoáng khí và tránh tụ tập đông người gây ngột ngạt.
Duy trì liên hệ với cơ quan y tế
Sau sơ cứu ban đầu, gọi số 115 hoặc cơ sở y tế gần nhất để được hướng dẫn thêm. Nếu có người hỗ trợ, nhờ họ đi lấy thuốc, khăn hoặc chăn để giữ ấm cho nạn nhân, đặc biệt nếu nạn nhân bị sốc sau điện giật.
Tham khảo: Cách thoát hiểm khi cháy ở chung cư
Hướng dẫn ép tim CPR đúng cáchKhông chạm tay trực tiếp vào nạn nhân khi chưa cắt điện
Dù có hoảng loạn, tuyệt đối không dùng tay không để kéo nạn nhân ra khỏi nguồn điện. Nhiều người vì hành động theo bản năng mà bị điện giật cùng, khiến tình huống trở nên tồi tệ hơn.
Không chủ quan nếu nạn nhân đã tỉnh lại
Có người sau khi bị điện giật tỉnh lại ngay lập tức nhưng vài giờ sau mới xuất hiện các dấu hiệu bất thường như đau ngực, chóng mặt, tim đập nhanh. Vì vậy, dù tình trạng có vẻ ổn, bạn vẫn nên đưa nạn nhân đi kiểm tra y tế.
Không tự ý cho nạn nhân uống nước hoặc thuốc
Trong trạng thái vừa bị điện giật, nạn nhân có thể bị tổn thương đường hô hấp hoặc nội tạng. Việc uống nước hoặc thuốc không có chỉ định từ bác sĩ có thể gây nguy hiểm.
Học sinh tham gia lớp tập huấn sơ cứu điện giậtBảo dưỡng và kiểm tra hệ thống điện định kỳ
Hệ thống điện cần được lắp đặt đúng chuẩn, có cầu dao tự động, aptomat và thiết bị chống rò điện. Mỗi năm nên kiểm tra tổng thể đường dây điện trong nhà ít nhất 1 lần.
Trang bị kỹ năng phòng ngừa cho cả gia đình
Trẻ nhỏ cần được dạy cách sử dụng thiết bị điện an toàn. Nên sử dụng ổ điện có nắp che, đặt xa tầm tay trẻ. Các buổi tập huấn sơ cứu cơ bản tại trường học, cơ quan hoặc cộng đồng cũng rất hữu ích.
Học cách sơ cứu cơ bản để sẵn sàng ứng phó
Bạn không cần là bác sĩ để biết cách sơ cứu. Có thể học từ sách, internet hoặc tham gia các khóa học ngắn hạn do hội chữ thập đỏ tổ chức. Việc này có thể giúp bạn cứu sống người khác – và đôi khi là chính bản thân bạn.
Sơ cứu không chỉ là kỹ năng cần thiết trong cuộc sống mà còn là hành động nhân văn, thể hiện trách nhiệm và sự chuẩn bị kỹ lưỡng cho mọi tình huống. Qua bài viết này, bạn đã biết cách sơ cứu người bị điện giật sao cho đúng và an toàn. Hy vọng mỗi chúng ta sẽ không chỉ biết mà còn sẵn sàng hành động để bảo vệ chính mình và người thân khi cần thiết.